Wat is een systeemopstelling?

Een systeemopstelling is een levend schilderij waarin collega’s, thema’s of familieleden worden gerepresenteerd door onbekende personen (representanten) die zich daarvoor beschikbaar stellen. Jij plaatst deze mensen in een ruimte op een bepaalde plek die volgens jou bij ze past. Nadat de representanten zijn opgesteld, krijgen ze op wonderlijke wijze toegang tot informatie die op die plaats in de opstelling van belang is. Die informatie speelt een belangrijke rol. De informatie symboliseert de gevoelens en verhoudingen tot anderen en zo ontstaat er een 3D beeld dat informatie geeft over het systeem van de cliënt.

Op verzoek van de begeleider verwoorden de representanten hoe het op die plaats is en hoe zij zich verhouden tot de andere representanten. Zo wordt veel verborgen en onbewuste informatie over de verhoudingen in het systeem zichtbaar gemaakt. Vervolgens bekijkt de begeleider mogelijke interventies om het evenwicht in de opstelling te herstellen.

Familie opstellingen

De basis van je leven wordt gevormd door de familie waarin je geboren bent. Je ouders, grootouders, broers en zussen, ooms en tantes en een hele waaier van voorouders vormen als het ware de klei waaruit jij geboetseerd bent. Al deze mensen hebben hun stempel achtergelaten op jou. Zo kunnen gebeurtenissen van generaties lang terug vaak onbewust in de familie doorwerken. Van oorlog, misbruik, miskraam, criminaliteit, uitbuiting, abortus, emigratie, adoptie en het vroegtijdig overlijden van familieleden tot echtscheidingen.

Er zijn dan patronen ontstaan die alle leden van een familie in meer of mindere mate beïnvloeden. Iedereen die binnen een familiesysteem wordt geboren zal ook altijd bij dit systeem blijven horen. Zo kunnen bepaalde verstoringen nog generaties lang als een onbewuste en onzichtbare invloed in de familie aanwezig blijven.

Verstikking

Bert Hellinger is de grondlegger van familieopstellingen. Hij heeft ontdekt dat kinderen vaak de gevoelens en gedragingen overnemen van een persoon binnen de familie uit het verleden. Als dit niet duidelijk wordt, kan zo’n kind een leven lang vasthouden aan gevoelens en gedragingen die in feite niet van hemzelf zijn.

Wanneer een therapeut op het niveau van de uitingsvormen probeert om een oplossing te vinden zal dit in de regel geen werkelijke verandering bewerkstelligen. Men is dan immers bezig met symptoombestrijding in plaats van de oorzaak aan te pakken. Het aan het licht brengen van een ‘systemisch probleem’, dus waarvan de oorzaak zich op een (collectief) onbewust niveau bevindt, vraagt een andere aanpak.

Door een familieopstelling wordt deze verstrikking zichtbaar gemaakt. Door een systeemopstelling is het vaak mogelijk om erachter te komen waarmee of met wie een cliënt verstrikt is. Wanneer de dynamiek binnen een systeem zichtbaar wordt, ontstaat er ruimte voor de cliënt om zich los te maken van de verstrikking en zijn eigen leven te gaan leiden.

Er bestaan verschillende uitingsvormen van verstrikkingen of onbewust trouw zijn aan een familielid of patroon. Bijvoorbeeld: je merkt dat relaties steeds maar weer mislukken of dat je werk je geen bevrediging geeft. Of je loopt met gevoelens rond waarvan je geen idee hebt hoe je eraan komt zoals het gevoel er niet bij te horen of verdriet, angst, agressie enzovoort. Maar ook verschijnselen zoals depressies, schuldgevoelens, verslavingen, psychische stoornissen, suïcidale neigingen of ziekten kunnen wijzen op verborgen bindingen met vroegere familieleden.

Uitgangspunt

Ieder individu heeft een eigen plek binnen een team van waaruit hij/zij beweegt en invloed uitoefent op het grotere geheel. Die ingenomen plek als individu is nooit toevallig of zomaar ontstaan. Die plek is gekozen, zelfs als het lijkt dat omstandigheden het individu daartoe gedwongen hebben. Maar ook dan: vanuit eigen persoonlijke motieven is er altijd gekozen voor die plek. Wanneer ieder teamlid op de juiste plek zit om tot het volle potentieel te kunnen komen, is het functioneren van het team optimaal.

Resultaat

De teamopstelling maakt de dynamiek en de relaties binnen een organisatie zichtbaar. Het (onbewuste) krachtenveld dat werkzaam is binnen de organisatie wordt duidelijk. Met deze methode kun je snel tot de kern van een probleem komen.

Het geeft inzicht in wat er speelt in een team, hoe de verbindingen zijn, waar knelpunten zitten. Kortom: het kan direct verandering tot stand brengen.  Met een teamopstelling kom je op een zeer effectieve wijze tot de kern van een vraagstelling. Het leidt tot meer verbinding, openheid en een betere samenwerking in een organisatie.

Een teamopstelling is een krachtig instrument. Het is vaak confronterend en intensief. Deze coachmethode doet altijd recht aan zowel het individu als het collectief. Het past in een bedrijfscultuur waarin het individu de ruimte krijgt, zodat hij/zij vanuit zijn eigen waarden en volledige potentie kan bijdragen aan een succesvolle onderneming.

Familie opstellingen

Getriggerd door de mooie werking van een systeemopstelling? Op verzoek van onze cliënten organiseren we ook familieopstellingen. Bij de organisatieopstelling trekken we de grens bij familie, maar bij een familieopstelling kun je verder gaan. De diepte in.